Qabrga sig'magan qassob hikoyasi

Бундан беш олти йилча аваал қишлоқда «Қўшни қишлоқдаги Ориф қассоб деган одам қазо қилибди» деган нохуш хабар бизнинг қишлоққа хам етиб келди. Дадамнинг айтишларича, раҳматли Ориф қассоб ўша қишлоқнинг обрўли одам бўлган экан. Хабарни эшитиб, қассобнинг яқиндан таниган ёр биродарлари жанозага отланишди. Жанозадан сўнг, Ориф қассобнинг майитини қабристонга қўйиб келишди. Эртасига эса, жудаям қўрқинчли хабар бутун туманга тарқалиб кетди: — Кеча қабристонга қўйилган майитнинг жасади ер юзасига чиқиб қолган эмиш. Бундай қўрқинчли ва нохуш хабар яшин тезлигида ҳамма томонга тарқалиб кетди. Кимдир, «ит олиб чиқиб қўйгандирда» деса, яна кимдир «Бунда бир гап бор» деб мулохаза қилишди. Ориф қассобнинг ўғли бир иккита жиянлари билан биргаликда ер юзасига чиқиб қолган дадасининг жасадини яна ўз жойига қўйиб келибди. Индинига эса яна қўрқинчли хабар болалади: — Қассобнинг жасади яна ер юзасига чиқиб қолган эмиш. Ушбу аянчли холат икки уч бор такрорланавергач, мархумнинг ўғлига қишлоқнинг оқсақоллари туман марказидаги Жоъме масжиди имомидан маслахат олишни таъкидлашибди. Қассобнинг ўғли махалла фаоллари билан биргаликда имомнинг хузурига борибди ва бўлаётган нохуш холатни айтиб, у кишидан маслахат сўрабди. Шунда имом мархумнинг ўғлига савол берибди: — Дадангиз қандай одам эди? — Яхши одам эдилар домла, — дебди хайрон бўлиб ўғил. — Хаётликларида нима иш билан шуғилланган эдилар? — Эсимни таниганимдан бери қассобчилик билан шуғилланар эдилар. — Бирорта ножўя харакатларини сезганмидингиз? — сўрабди яна имом. Ўғил ерга қарабди, нима дейишини билмай коловланиб қолибди, бу холатини кузатиб турган имом яна сўз қотибди: — Айтинг жияним, айтмасангиз, дадангизни жасади қўним топмайди. — Майлими ўзингизга айтсам? — секингина ёнига яқинлашиб изн сўрабди ўғил, атрофидаги одамлардан яширадиган сири борлигини сездириб. — Бу воқеа аянчлидир, одамлар мархумга нима сабабдан бундай бўлаётганликларини билиши керак, уларга хам бир ибрат бўлсин, очиқ ойдин яширмай айтаверинг жияним, кўпчиликнинг дуоси билан мархумнинг жасадини ўз жойига қўя оламиз, — дебди. Ўғил бироз ўйланиб ўтириб, айтмасликнинг иложи йўқлигини пайқаб, сўз очибди: — Дадамизнинг нафслари бироз устун эди, Оллохдан хайиқмасдилар, пул бирмунча кўзларини кўр қилиб қўйганди. У киши узоқ қишлоқлардан эшак харид қилиб, ўша ерни ўзида хеч ким билмайдиган пана жойда ўша эшакни сўйиб, гўштни олиб келиб, мол гўштига аралаштириб одамларга сотар эдилар. Ўтирганлар бирданига «Астағфируллох» деб бақириб юборибди. «Хайф сендек инсонга» дейишибди. Имом хам кўзларини юмиб, инграб юборибди. Бир муддат жим туриб, ўтирганларни тинчлантирибди ва ўғилга шундай дебди: — Жияним, дадангиз баднафс инсон бўлган эканлар, харом қилинган нарсани одамларга қўни қўшниларига инъом қилиб юрган экан, манашу сабаб уни ер ўз бағрига қабул қилмаётган экан, афсус, афсус, — деб надоматлар чекибди. — Энди ука, одамлар кўз ўнгида катта бир новвосни сўйиб қон чиқаринг ва одамларга текинга тарқатинг! Улардан дадангиз кечирим сўранг, гунохларини авф этишини сўраб дуо қилсинлар! Зора Оллох дадангизни гунохларидан кечиб, жасадларини хузурига қабул қилсалар, — деб маслахат берибди. Ўғил имомнинг айтганларини қилиб бўлгач дадасининг жасадини яна қабрга қўйибди ва ана ўшандан сўнггина унинг жасади тинч бўлибди .